Καθωσπρεπισμός

           Οι περισσότεροι άνθρωποι, προκειμένου να αποφύγουν την επικινδυνότητα της πρωτότυπης  στάσης και δράσης, τείνουν να ακολουθούν προδιαγεγραμμένα και ‘’ασφαλή’’ πρότυπα συμπεριφοράς. Λόγω του ότι αυτά έχουν δοκιμαστεί και εγκριθεί από τη κοινωνία στο παρελθόν, η εφαρμογή τους στο τώρα υποτίθεται ότι προστατεύει το άτομο απ΄τη κριτική του κοινωνικού περιβάλλοντος, προφυλάσσοντας το απ’την έκθεση στη κακόβουλη γνώμη των τρίτων.

           Μέσα από αυτή τη διαδικασία γεννιούνται τα κοινωνικά στερεότυπα, ο άκριτος κομφορμισμός  και η ανελαστική συλλογική συνείδηση. Το κοινωνικό πλαίσιο επιφυλάσσει για τον καθένα έναν ρόλο και μια ‘’ηθική αποστολή’’. Ο αγώνας του ατόμου να ανταποκριθεί σ’αυτή την απαίτηση συχνά παράγει ισχυρή ψυχική πίεση και δυσλειτουργικές συμπεριφορές που αποτυγχάνουν το σκοπό να κερδίσουν αποδοχή και ενθάρρυνση από τους άλλους, ανατροφοδοτώντας το φαύλο κύκλο της κοινωνικής δυσπροσαρμοστικότητας.

      
    Το άτομο για να προασπίσει την εικόνα του στους τρίτους, χτίζει άμυνες και υιοθετεί συμβατικά μοτίβα συμπεριφοράς που είναι πιθανό να έρχονται σε αντίθεση με τη διαμορφωμένη προσωπικότητα του αλλά και τα φυσικά ιδιοσυγκρασιακά του στοιχεία. Αυτή η εσωτερική σύγκρουση είναι που παράγει έντονο στρες για αυτόν που τη βιώνει και συχνά οδηγεί σε αισθήματα ανεπάρκειας, χαμηλή αυτοεκτίμηση, θλιμμένη διάθεση, έντονα επεισόδια θυμού ή πανικού, εντείνοντας τα ψυχολογικά του αδιέξοδα.

          Οι σχέσεις του ανθρώπου, που υποτάσσεται άνευ όρων στον κοινωνικό κομφορμισμό, με τους γύρω του σπάνια είναι βαθιές  και ακόμα πιο σπάνια ειλικρινείς και ανταποδοτικές. Μ’αυτό τον τρόπο δημιουργείται το παράδοξο, αυτός που έχει θυσιάσει  τη διαφορετικότητα του για να κερδίσει την αποδοχή και την επικρότηση ως άξιο μέλος του συνόλου, να χάνει τελικώς τη πραγματική ουσία της ανθρώπινης επαφής: την αλληλεγγύη, την ανεκτικότητα και την απελευθερωτική έκφραση των αυθεντικών συναισθημάτων, δίχως τους ασφυκτικούς κανόνες  του καθωσπρεπισμού.

           Είναι επόμενο, η προσκόλληση στα ‘’πρέπει’’ του αξιακού συστήματος  του μέσου όρου και των επιβαλλόμενων κοινωνικών προτύπων να αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για τη κοινωνική αλλαγή που προσδοκούν οι ιδεαλιστές και η, εκ φύσεως ανατρεπτική, νέα γενιά. Τα κατεστημένα στερεότυπα συμπεριφοράς και η άκαμπτη στάση των διαμορφωτών της κοινής γνώμης που τα αναπαράγουν, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στη διαφορετική άποψη, την αμφισβήτηση και τη πρωτοπορία. ‘Όμως, ο σύγχρονος άνθρωπος που αναζητά την αλήθεια στα πράγματα και τις μεταξύ των ανθρώπων σχέσεις επιμένει να είναι ανοικτός στη διαφορετικότητα και να την υπερασπίζεται. Εννοεί  να διαμορφώνει ελεύθερος το δικό του αξιακό κώδικα και να συμπεριφέρεται ανάλογα, προωθώντας ισότιμα τη προσωπική ευτυχία  και τη κοινωνική εξέλιξη.


Ραμπαλάκος Γιάννης
Πτυχιούχος Ψυχολογίας Παν/μιου Κρήτης
τηλ:2810228474, 6977419585


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου