Κατάγματα

Κατάγματα

Κάταγμα είναι το σπάσιμο του οστού, η διακοπή δηλ. της συνέχειάς του η οποία προκαλείται συνήθως από την άσκηση κάποιας εξωτερικής δύναμης.

Τα κατάγματα χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με διάφορους παράγοντες. Η διαφοροποίησή τους
 είναι αν το κάταγμα είναι ανοιχτό ή κλειστό.

Κλειστό ονομάζεται αυτό που το οστό δεν έρχεται σε επαφή με τον περιβάλλοντα χώρο, δηλ. το δέρμα στην περιοχή του κατάγματος δεν έχει υποστεί βλάβη.

Ανοιχτό χαρακτηρίζεται το κάταγμα όταν το οστό είναι ορατό δηλ. υπάρχει άνοιγμα στο δέρμα.

 

Σημεία και συμπτώματα των καταγμάτων

• Δυνατός πόνος στην περιοχή του κατάγματος
• Πρήξιμο της περιοχής αυτής
• Δυσκολία ή απόλυτη αδυναμία κίνησης του μέλους
• Το  μέλος παίρνει αφύσικη θέση ή γίνεται πιο κοντό από το αντίστοιχο υγιές

Πρώτες βοήθειες

Συνήθως τα κατάγματα δεν απειλούν άμεσα τη ζωή του τραυματία και έτσι δε χρειάζεται άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο. Εκτός βέβαια των περιπτώσεων όπου δεν υπάρχει σφυγμός περιφερικότερα στο χέρι ή το πόδι, κάτι που σημαίνει ότι πιέζεται από το σπασμένο οστό κάποιο αγγείο, με αποτέλεσμα να μην αρδεύεται με επαρκή ποσότητα αίματος. Σ' αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται άμεση ιατρική βοήθεια.

Η ακινοτοποίηση των καταγμάτων έχει ως στόχο την:

• Ελάττωση του πόνου
• Αποτροπή περαιτέρω βλάβης σε νεύρα, μύες και αιμοφόρα αγγεία
• Αποτροπή της μετατροπής ενός κλειστού κατάγματος σε ανοιχτό
• Μείωση της αιμορραγίας και του πόνου

Γενικοί κανόνες ακινητοποίησης καταγμάτων

• Αν πρόκειται για ανοιχτό κάταγμα που αιμορραγεί, καλύπτουμε την πληγή με αποστειρωμένες γάζες, προσπα-θώντας να ελέγξουμε την αιμορραγία και να αποτρέψουμε την μόλυνση.
• Έπειτα, ανεξάρτητα από το είδος του κατάγματος, ακινη-τοποιούμε την συγκεκριμένη περιοχή. Αυτό επιτυγχάνεται με τη δημιουργία ενός αυτοσχέδιου νάρθηκα, χρησιμοποιώντας υλικά που μπορούμε να βρούμε εύκολα όπως εφημερίδες, κουβέρτες, σκληρό χαρτόνι, περιοδικά ή ξύλα.
• Θα πρέπει να προσέξουμε έτσι ώστε να ακινητοποιηθεί η περιοχή τόσο πάνω όσο και κάτω από την περιοχή του τραυματισμού. Αφού τοποθετήσουμε επάνω στο νάρθηκα το μέλος που έχει υποστεί το κάταγμα, το τυλίγουμε με κομμάτια υφάσματος π.χ γραβάτες ή πετσέτες ή σεντόνι. Μπορούμε επίσης να ακινητοποιήσουμε το τραυματισμένο μέλος του σώματος επάνω σε υγιές (π.χ τα δύο πόδια μαζί ή το χέρι πάνω στο θώρακα).
• Η ακινητοποίηση θα πρέπει να γίνει στη θέση που βρίσκεται το σπασμένο οστό και δε θα πρέπει να επιχειρήσουμε να το επαναφέρουμε στην αρχική του θέση. Δε πρέπει δηλαδή να προσπαθήσουμε να ισιάξουμε ένα κάταγμα στον καρπό, τον αγκώνα ή το γόνατο για παράδειγμα, διότι υπάρχει κίνδυνος να τραυματιστούν σημαντικά αγγεία αλλά και νεύρα που βρίσκονται κοντά σ' αυτά τα σημεία.
• Μετά την πραγματοποίηση της ακινητοποίησης και προσέχοντας το τραυματισμένο μέλος να είναι σχετικά ψηλά και όχι κρεμασμένο προς τα κάτω, μεταφέρουμε τον παθόντα στο πλησιέστερο οργανωμένο υγειονομικό σχηματισμό.
• Προσοχή. Όλα τα κατάγματα πρέπει να ακινητοποιούνται πριν τη μετακίνηση του τραυματία.

Θυμηθείτε: Η ακινητοποίηση ενός κατάγματος με πρόχειρα μέσα θα ανακουφίσει τον τραυματία από τον πόνο και θα αποτρέψει περαιτέρω βλάβες.