Ναρκισσισμός-Φετιχισμός-Μαζοχισμός

Ναρκισσιμός:

Όρος που χρησιμοποιείται από τη φροϋδική ψυχαναλυτική σχολή για να χαρακτηρίσει την παθολογική αγάπη (έρωτα) του ατόμου προς το σώμα του και κατ' επέκταση προς τον εαυτό του. Είναι δηλ. αυτοθαυμασμός, υπερβολική αυτοεκτίμηση, αρρωστημένη προσοχή, για να μην πάθει βλάβη το ψυχοσωματικό "εγώ".

Φετιχισμός

Η πίστη ότι ορισμένα αντικείμενα, τα φετίχ, διαθέτουν μαγική δύναμη, που είναι δυνατό με επίκληση να κινητοποιηθεί για την ικανοποίηση ανθρώπινων επιθυμιών.

Ο όρος παράγεται από το λατινικό factitius, από το οποίο προέρχεται η πορτογαλική λέξη feiticο (=μαγικό). Με αυτήν οι πρώτοι αποικιστές της δυτικής Αφρικής χαρακτήρισαν τα φυλαχτά και τα διάφορα ιερά αντικείμενα, που χρησιμοποιούσαν στη λατρεία τους οι ιθαγενείς. Πρώτος ο Σάρλ ντε

Μπρος (τέλη 18ου αι.) χρησιμοποίησε τον όρο αυτά στις εθνολογικές και θρησκειολογικές μελέτες, για να αποδώσει τη λατρεία των πρωτόγονων φυλών για ορισμένα αντικείμενα, άψυχα ή έμψυχα (είδωλα, δέντρα, πέτρες, ζώα, ουράνια σώματα κ.α.), και την απόδοση σ' αυτά δυνάμεων κάθε είδους. Ο Αύγουστος Κοντ και ο Χέρμπερτ Σπένσερ επιχείρησαν να ερμηνεύσουν με το φετιχισμό πρωτόγονες θρησκευτικές δοξασίες, θεωρώντας τον την κατώτατη βαθμίδα στη θρησκευτική εξέλιξη. Παρόμοιο λάθος έκανε και ο Τζων Λούμποκ, που πήρε το φετιχισμό ως ένα στάδιο στην ανάπτυξη των θρησκευτικών ιδεών. Νεώτερες έρευνες, που έγιναν στους φετιχιστικούς λαούς, κυρίως με τη συμβολή του ανθρωπολόγου Τάιλορ, απέδειξαν ότι δεν πρόκειται για θρησκεία, αλλά για μια παραμόρφωσή της. Οι φετιχιστικοί λαοί πιστεύουν σ' ένα Υπέρτατο Ον, το οποίο αδιαφορεί για τα δημιουργήματά του. Αντίθετα αυτά επηρεάζονται από άλλα πνεύματα, που μπορούν να κατοικούν σε σπηλιές, δέντρα κλπ. ή να ταυτίζονται με ορισμένα υλικά αντικείμενα. Σύμφωνα με τον Τάιλορ, φετίχ είναι κάθε αντικείμενο ή φυσικό φαινόμενο ή ουράνιο σώμα (π.χ. ήλιος, σελήνη), το οποίο οι άνθρωποι μεταχειρίζονται σαν να διαθέτει δική του συνείδηση και δύναμη, με το οποίο συνομιλούν, το οποίο λατρεύουν, στο οποίο προσεύχονται και προσφέρουν θυσίες. Το αντικείμενο αυτό είναι πιθανό κάποτε να εγκαταλειφτεί από το πνεύμα κι έτσι να χάσει κάθε του δύναμη. Τότε ο κάτοχός του το εγκαταλείπει και βρίσκει κάποιο άλλο.

Τα φετίχ μπορούν να έχουν διαφόρων ειδών δύναμη: προφυλαχτική, αντιβασκανική, θεραπευτική κ.ά. Υπάρχουν ατομικά φετίχ (για την προστασία ενός μόνο ατόμου), οικιακά (για την προστασία ενός σπιτιού), ομαδικά και δημόσια (για την προστασία μια ομάδας ή ολόκληρου του χωριού). Φετιχιστικές είναι οι φυλές της δυτικής Αφρικής, της Αμαζονίας, της Πολυνησίας και μερικών περιοχών της Ινδίας.

Μαζοχισμός

Διαστροφή ατόμων που νιώθουν ικανοποίηση ή ηδονή όταν βρίσκονται σε καταστάσεις που τους προκαλούν πόνο ή ηθική κατάπτωση. Ο μαζοχισμός είναι διαστροφή που συνδέεται με τη σεξουαλική πράξη. Το άτομο νιώθει ικανοποίηση μόνο όταν η σεξουαλική πράξη συνοδεύεται από βασανισμό ή από περιφρονητική και εξευτελιστική συμπεριφορά του

άλλου προσώπου προς αυτό. Ανάλογα με την προτίμηση που δείχνει το διεστραμμένο άτομο, υπάρχει ο σωματικός και ο ηθικός μαζοχισμός. Ο όρος έχει γίνει δόκιμος και χρησιμοποιείται μεταφορικά και για άτομα που ανέχονται άσχημη συμπεριφορά προς το πρόσωπό τους, χωρίς να αντιδρούν. Ο μαζοχισμός οφείλει την ονομασία του στο συγγραφέα Ζάχερ Μάζοχ (1836 - 1895).

Πηγή: Ε & Ζ